Sakura và Haiku của Basho- Hồ Phương

“HAWA WA SAKURA, HITO WA FUSHI” (花は桜人は武士, nghĩa là “Là hoa sẽ là hoa sakura, là người sẽ là Võ sĩ Samurai”. Câu thành ngữ ngắn gọn này đã khái quát đầy đủ triết lí về mỹ học thiền lẫn nhân sinh quan của người Nhật.

Sakura không phải là “Quốc hoa” của người Nhật nhưng sự phổ quát của nó đã chứng tỏ sự yêu thích và vai trò, vị trí của nó trong văn hóa Nhật. Nhà nghiên cứu quốc học nổi tiếng Motoori Norinaga (本居宣長) đã “ca tụng” loài hoa Sakura như sau “Nếu muốn hiểu tâm hồn của nước Yamato (tên gọi cũ của Nhật Bản) thì hãy ngắm hoa anh đào đang nở rực rõ trên đỉnh núi vào buổi sáng sớm. ”

Dấu ấn của hoa Sakura thấm đẫm trong văn học, thơ ca , thơ Tanka lẫn Haiku

của Nhật.

Thiền sư Saigyo(西行Tây Hành )- người được gọi là “nhà thơ của hoa đào” trong một bài thơ Tanka đã bày tỏ mong muốn được chết dưới cội hoa anh đào vào đêm trăng rằm mùa xuân và thật kỳ diệu khi ước mơ của Saigyo đã thành hiện thực.

Ước vọng của tôi,

Là được chết,

Dưới cội hoa anh đào,

Vào đêm trăng rằm

Trong ánh mùa xuân

Các nhà thơ Haiku nổi tiếng cũng có rất nhiều bài thơ về  hoa Sakura. Sau đây là một số bài thơ về Sakura của Basho

1.さまざまの こと思ひ出す 桜かな

Samazama no  kotoomohidashi  sakurakana

Nhớ thương đong đầy

Vô vàn sự việc

Có lẽ cả sakura

2.初桜  折しも今日は よき日なり

Hatsuzakura  orishimo kyouwa  yokihinari

Hoa sakura đầu mùa

Chính khoảnh khắc này hôm nay

Hôm nay sẽ là một ngày tốt lành

3.花の雲 鐘は上野か 浅草か

Hananokumo  Kane wa  Uenoka Asakusa ka

Hoa như mây bồng bềnh

Tiếng chuông chùa vang vọng

Từ Ueno hay Asakusa?

4.鐘消えて花の香は鐘く夕べかな
Kane kiete  hana no ka wa tsuku  yùbe kana

Tiếng chuông chùa lặng dần
Hương sakura buổi tối
Vẫn còn ngân vang

5.何の木の 花とはしらず においかな

Nan no ki no   hana towa shirazu   nioi kana

Mùi hương nồng

Của cây gì không biết!

Hoa gì cũng không biết !

Năm 1992, Hiệp hội Sakura tại Tokyo, Nhật Bản đã chính thức chọn ngày 27 tháng 3 là ngày của hoa anh đào (Sakura no Hi).

Đ.T.H.P

 

Bài viết khác

Tác giả: Haiku Việt