Hành trình dài của một câu thơ ngắn- Đinh Nhật Hạnh

Trong quãng đời làm thơ của chúng ta-dù dài ngắn,thành đạt hay âm thầm dẫu thật khác nhau nhưng có những khoảng lặng giữa những bài,những câu dẫu ngắn, dài chắc ai cũng có.

alt

Câu chuyện bắt đầu cách đây 40 năm từ những vần thơ về Mẹ.Dạo ấy,quê hương và Mẹ là những đề tài vô tận,viết mấy vẫn cảm thấy không vừa.Thời đại nào tình mẹ con vẫn cao quý nhưng riêng với gia cảnh chúng tôi-cha mất sớm từ thuở lên ba,mẹ góa bụa ở tuổi hoa niên, chỉ biết nương tựa vào tình thương của Bà Ngoại cùng cảnh ngộ thì Mẹ và Bà thường trực là niềm thiêng liêng tối thượng.Hơn 300 câu thơ trong thời gian qua về Mẹ trong hành trình dài dằng dặc cuộc đời của Người vẫn không thể nào nói hết công lao trời biển qua 2 cuộc chiến tranh chống Pháp và chống Mỹ thần thánh của dân tộc.Chỉ xin được trình bày Khúc III viết năm 2003 như một nén hương lòng tưởng niệm:

Khúc III- Dâng Mẹ

Tôi về quê một mùa mưa
Thăm bao bến nước ngày xưa Mẹ dừng
Tre ngà rợp bóng đò Giăng
Từng che bóng Mẹ mùa măng bạt ngàn
Đò đưa tôi đến Nam Đàn
Nhấp nhô bãi mía, lụt tràn nương dâu
Thuyền xuôi chín khúc sông sâu
Chuyện xưa rợn tóc cọp cầu Ma Ca
Mẹ nghèo chạy chợ nuôi ta
Dặm mòn heo hút đường xa,ngõ gần
Mấp mô đồi núi Cát Văn
Chênh vênh ghềnh đá chợ Năn,chợ Dừa
Nhoáng nhoàng chạy trước cơn mưa
Sáng,ăn chợ Vịnh-xế trưa,chợDùng
Nao nao một bến Đò Cung
Nắng nung bãi cát,bỏng lưng gió Lào…

* *

Tôi về quê dưới trăng sao
Bồi hồi bước thấp bước cao ngỡ ngàng
Tạ ơn tình xóm nghĩa làng
Những dòng sông,chuyến đò ngang sớm chiều
Tạ ơn bãi cát nắng thiêu
Hàng tre râm mát,chợ xiêu xóm nghèo
Đã cùng Mẹ thuở gieo neo
Nuôi con khổ cực,cánh bèo nổi trôi

Tạ Sông,tạ Chợ,tạ Người
Rưng rưng dâng Mẹ mấy lời tâm hương…

Hồ làng Tám 2003

***

Năm 2006,nhân về thăm quê tảo mộ tiền nhân ở Bầu Vạn Đô Lương,mê mải ngắm cảnh sắc khe suối tuyệt vời bỗng vẳng tiếng “cúc cù cu” trên đồi thông vọng xuống; lòng thơ rung động và hình thành ngay một khúc haiku:

“Vẳng tiếng chim gù trưa

lay lắt bóng tre trùm nỗi nhớ

Mẹ chân trần nắng mưa”

Đoản khúc này hồi ấy viết theo đúng luật 5/7/5 cổ điển-là khúc Haiku đầu tiên của tôi sau thời kỳ bế tắc với dòng thơ Trữ tình đeo đẳng tự thiếu thời- trong tập Song Đào 40 khúc,tiền thân của vô số khúc Haiku Việt từ đây..Mãi sau đó 8 năm,khi xuất bản tập Haiku 4 ngữ “TRĂNG BÙA”tôi vẫn giữ nguyên khúc Haiku Việt đầu đời ấy như một kỷ niêm đẹp.Và giờ đây, khi viết bài này ,đọc lại thật kỹ hơn 300 câu thơ dâng Mẹ, tôi bỗng ngộ ra một điều:” Thì ra công ơn trời bể của Mẹ dẫu viết ngàn câu chưa đủ nhưng có lẽ có thể đúc kết lại chỉ trong dăm từ,cực ngắn! Và khúc thơ 17 từ trên đã ngắn, vẫn quá dài! Vẫn có thể ngắn,thật ngắn- có lẽ chỉ cần:

“Mẹ –

Chân trần

nắng mưa

Thưa vâng! Tình của Mẹ và công ơn của Mẹ luôn ngự trong trái tim con,đâu cần chờ tiếng chim gù trưa,ngắm bóng tre hoài niệm mới trở về hiện hữu! Hình ảnh Mẹ suốt cuộc đời bươn bả -chạy 27 chợ,qua 4 con sông nuôi 3 con và mẹ già-mãi năm 1972 ra Thủ đô đoàn tụ với cháu con vẫn không thể nào quen đi guốc, dép vẫn lừng lững trên 5 từ của một khúc Haiku…

Và Mẹ vẫn suốt đời, chân trần mưa nắng-lo lắng …Vì con

Phố Kim Đồng , 23 tháng chạp 2016

Ngày giỗ Mẹ lần thứ 31(1986-2017)

ĐINH NHẬT HẠNH

Bài viết khác

Tác giả: Haiku Việt