Thiền “Mùa xuân”- Tủ sách dịch Haiku Thế giới

alt

alt

Lời người dịch: Thưa, không rõ bạn nghĩ gì khi viết tạm xong một khúc Haiku mà mình tâm đắc!Còn chúng tôi thì câu tự hỏi “Đã có chút dư vị Haiku chưa?Đã có tí chất THIỀN nào chưa?”luôn là hai nỗi ám ảnh chẳng dễ gì cởi bỏ.Từ nhiều năm nay chúng tôi đã cố tìm hiểu nội dung chữ THIỀN mơ hồ,bảng lảng mà các đại gia thường nhắc nhở.Song càng đọc càng thấy mông lung,càng u muội như lạc vào mê trận có lẽ còn mông lung hơn trước.Thế rồi may hơn khôn, được đọc rồi dịch cuốn ZEN POÈMES (Thơ Thiền)gồm 118 bài.Càng đọc càng sáng,càng ngẫm càng thấy sâu sắc hơn tính THIỀN thể hiện trên từng khúc Haiku của nhiều thế hệ,nhiều nước khác nhau.Và bỗng ngộ ra rằng “Thiền vẫn bảng lảng trong đạo Người”thế tục,cứ đâu chỉ riêng trong Đạo Phật,Thần Đạo ,cứ gì phải quẩn quanh lặp mãi “Sắc sắc… không không, cõi Ta bà…”xa vời vợi.Có thể bạn cũng như chúng tôi khi đọc xong sẽ thấy hay hay,ngồ ngộ-bực mình rồi thú vị,đầu ỉ eo rồi sau thán phục,đồng tình …Và từ chỗ “lơ mơ THIỀN”,ngại THIỀN”đeo đẳng bao năm sẽ thở phào,nhẹ nhõm :” À ra thế!Có thế chứ!Các tác giả bậc thầy Haiku, nào Nhật Bản nào Anh,Pháp, Mỹ đều viết như thế.Nhẹ nhàng mà sâu lắng,cứ lưng lửng mà ngẫm sâu.

Bạn sẽ thấy con đường mơ hồ ấy cứ rõ dần qua từng thi phẩm rồi sẽ ngộ ra rằng:Từ thuở Cụ Basho đến nay đã bao nhiêu nước chảy qua cầu,bao biến thiên động trời chuyển đất –ngay trên quê hương Haiku của Cụ đã xuất hiện bao trường phái,chủ trương mới khi mà ngay “Giọt sương xưa trong là thế ,nay hỏi liệu còn trong”giữa dòng đời mãi đục…”

Vậy liệu thơ bạn liệu đã “ Thiền “,đã” Haiku” chưa!Xin nhường quyền cho bạn đọc sáng suốt vô tư.Xin hãy tự tin.

Và người viết khó chịu này xin được tạm xong một buổi cày…trên giấy.

Ngõ bằng lăng

Đinh Nhật Hạnh

*********

Thiền- 25 khúc mùa xuân * Printemps

1- La glace et l’eau / leur différence abolie /sont à nouveau amis

Tảng băng và nước –

khác biệt không còn

lại là tri kỷ

YASHUHARA TEISHITSU


2- Un panier d’herbes / et personne ici / montagnes de printemps

Một rổ cỏ –

Không một bóng người

dãy núi mùa xuân

SHIKI


3- Première cigale / la vie est / cruelle ,cruelle,cruelle

Tiếng ve đầu tiên-

Đời sao

“ ác…ác…ác”

ISSA


4- Le papillon plane / au-dessus / de mon carnet ouvert

Con bướm

lượn vòng

trên cuốn sổ tay tôi mở sẵn

KEN JONES


5- La pluie est finie / la montagne du Sud / envoie des nuages de Printemps

Tạnh mưa –

Núi Nam Sơn gửi về

những dải mây xuân

NATSUMO SOSEKI


6- Le poisson / luttant vers l’amont / Rivière au Printemps

Con cá

cố lội ngược nguồn

dòng sông mùa xuân

NATSUMO SOSEKI


7- Abeilles bourdonnent / Pneus patinant / Boue de Printemps

Vo ve đàn ong

chiếc xe lún bánh

Bùn mùa xuân trơn

GARY SNEIDER


8- Printemps / une colline sans nom / voilée dans la brume matinale

Mùa Xuân

ngọn đồi không tên

mờ trong sương sớm

BASHO


9- Tandis que mes yeux scrutent la plaine / Je sens l’été dans le printemps

Rõi nhìn bình nguyên,trong tiết mùa xuân /tôi thấy mùa hè

đang đến

NGƯỜI ẤN ĐỘ CHIPPEWS


10- Dans notre discussion / hors de notre discussion / un papillon

Trong cuộc chuyện trò-

Ngoài cuộc chuyện trò

một con bướm dự

BRIAN TASKER


11- Monde / image sur l’eau / des vagues se brisent et c’est fini,pourtant. C’était

Thế gian

in hình mặt nước,rồi sóng vỡ òa và thế là hết,vậy mà…

Thế thôi!

KATHLEEN RAINE


12- Un camélia tombé /sur un rocher / dans les rapides

Một bông trà rụng

trên mỏm đá nhô

giữa lòng thác đổ

YUZURU MIURA


13-Dans la prairie / chante une alouette / libre de toute chose

Sơn ca hót vang

trên đồng cỏ rộng

rảnh rang mọi điều

BASHO


14-Un jour de printemps/ on ouvre les portes / du Grand Temple

Một ngày mùa xuân

ngôi Đại Tự

mở toang cửa xếp

GUSAI


15-Dormant,s’éveillant / puis faisant un grand baillement / le chat sort pour l’amour

Kềnh rồi, thức dậy-

Ngáp cái rõ dài

mèo đi o gái

ISSA


16-Je suis quelqu’un / qui prend son déjeuner/regardant les splendeurs du matin

Mình cũng như ai-

Ngồi dùng bữa sáng

ngắm ban mai huy hòang

BASHO


17-Le Pont de Londres s’écroule . Roma est brulée et Babylone la Grande n’est plus que poussière et pourtant,le Printemps doit revenir par le tir continuel du Temps sur la Terre

Cầu Luân-đôn đã sập.Thành phố Roma bị thiêu rụi và Đại Babilon chỉ còn là tro bụi.Nhưng mùa Xuân vẫn phải trở về, bởi làn đạn của Thời gian liên hồi nã vào Quả Đất!

DAVID GASCOGNE


18-Pluie de printemps / trempant sur la terrasse / une balle en chiffon

Mưa xuân

một quả bóng bằng giẻ

ướt sũng ngoài hiên

BUSON


19-Matin comme un joyau renversé / un homme murmurant avec quelqu’un à la porte / la fête des dieux

Ban mai như báu vật đổ kềnh

một quý ông đang thì thầm với ai ngoài cửa:

-Ngày Hội các thánh thần”

BUSON


20-Fuji seul / non enseveli / par les jeunes feuilles vertes

Chỉ núi Phú Sĩ

không bị phủ vùi

bởi lá non xanh

BUSON


21- Silence / et un silence plus profond / quand les grillons hésitent

Im lặng –

Và lắng sâu hơn

khi ngập ngừng tiếng dế

LEONARD COHEN


22- Premières bourrasques du Printemps / ma chemise de flanelle / Comme un cerf-volant

Những cơn giông đầu Xuân –

Như cánh diều phơ phất

chiếc áo mỏng của tôi

SHOKAN


23- Aussi fraiche que les pâles fleurs humides de muguet .Elle est étendue près de moi à l’aube

Mát tươi như cánh hoa chuông đẫm sương màu nhạt-

Nàng nằm bên tôi

đến tận bình minh

EZRA POUND


24- Herbe verte / entre ,entre les brins/ la couleur de l’eau

Cỏ xanh-

Giữa từng cọng cỏ

màu làn nước trong

CHIYO-NI


25- Rentrant chez moi / Fleur / par / fleur

Đi về nhà tôi-

Hoa

Từng bông hoa một

JANE REICHOLD

Kỳ sau

ZEN-ÉTÉ

THIỀN-38 khúc MÙA HẠ

Đ.N.H

Bài viết khác

Tác giả: Haiku Việt