“sống trong đời sống
cần có một tấm lòng
để gió cuốn đi”
Trịnh Công Sơn
Sống, đây không phải bài Haiku của họ Trịnh, nhưng tôi cho rằng tự nhiên đã là thơ Haiku rồi. Thơ là thế, rất tự nhiên. Lời của nhạc sĩ T.C.S bay lên trên bờ môi mọi người. Và thành thơ cuốn hút mọi người bằng tấm lòng chân thật. Bởi giữa cuộc đời luôn thiếu vắng này, đang rất cần “một tấm lòng” biết làm đầy thế giới. Làm thơ Haiku cũng vậy, là rất cần “một tấm lòng”, để thực hiện một cuộc chơi vừa tao nhã, vừa trí tuệ.
Nhưng người chơi cũng phải biết tất cả là “để gió cuốn đi”…
Gió cuốn đi một bài thơ nhỏ nhắn thì có nghĩa gì đâu!
Trong khi chính ngọn gió ấy là nguồn cơn khiến ta mở lòng ra với cuộc sống. Sống hân hoan, sống nhân ái, từ bi là ngọn gió mới mà thơ đem lại. Và ngọn gió ấy đã thổi bừng qua thơ Haiku một mảnh lửa. Thơ Haiku không phải là ngọn lửa, mà là một mảnh lửa có sức mạnh “đốt” cháy một niềm u tối. Thơ Haiku không để lại tàn tro, nhưng cũng đủ làm bốc hơi cái giả tạo. Vì thế, mặc nhiên thơ Haiku cực ngắn. Độc đáo. Thâm trầm…
Chỉ một làn gió nhẹ mà mặt hồ gợn sóng. Chỉ một gợi ý mà đánh thức bao tâm hồn. Chỉ cần một tấm lòng đánh thức cả thế giới. Ngôn ngữ thơ Haiku là đánh thức chứ không ru ngủ.
Đánh thức một khoảnh khắc…
Và chỉ một khoảnh khắc thôi, đủ tràn đầy ý nghĩa. Không cần cao sang, người làm thơ Haiku ở bất cứ đâu, trong hoàn cảnh nào, khi tứ thơ đến chỉ cần nhặt tờ giấy rác. Thế là có một bài thơ.
Ghi vội…bên đường…
Ra đường
Nhặt giấy rác
Ghi vội bài thơ
(N.T.N)
Sài Gòn 2017
N.T.N