Đông về
thuyền neo bến
ngẫm ngợi hành trình qua
(Minh Trí)
Trên đất nước hình chữ S, thì phương Nam không có mùa Đông. Tuy nhiên, lòng vẫn cảm nhận được lúc không khí lạnh từ phương Bắc tràn về. Tôi thích cái cảm giác se se của thời tiết chớm đông, biết rằng hương vị Tết sẽ chạm đầu lưỡi, buộc miệng thốt lên:” Gió heo may đã về!”
Hồn bâng khuâng nhận ra “Đông về”, trong bài haiku của nhà thơ – Haijin Minh Trí. Ôi dòng sông nào, mà hình ảnh con thuyền không bến phảng phất trong trí nhớ, để rồi nhận ra “thuyền neo bến” rồi…
Đây là bài haiku có tính gợi rất cao. Hình ảnh mùa Đông mây xám, và con thuyền thả neo trên bến sông xưa, là cảm xúc của bao thi nhân, họa sĩ…
Bài thơ chỉ đôi nét chấm phá, mà hiện ra bức tranh thủy mặc cổ điển. Đẹp tuyệt diệu!
Nhưng tuyệt diệu hơn, vẫn là câu kết của bài thơ, nó như một nét nhòa ở cuối bức tranh, tạo ra dòng suy tưởng mênh mông về đời người. Và câu nói của người xưa “thi trung hữu họa” ,thật vô cùng thích hợp trong ngữ cảnh này.
Lòng chợt nghĩ, “mùa đông đời người” cũng đang về với lớp U50, U60 chúng ta. Ở cái tuổi “tri thiên mệnh” và “nhi nhĩ thuận” này, thân người như con thuyền về bến cũ. Thi hào Tagore cũng từng nói trong bài thơ số 1 rằng: “Thân này thuyền nhỏ mong manh”. Đúng vậy, con thuyền nhỏ mong manh thả neo nằm ngẫm ngợi “hành trình qua”. Nếu cuộc đời là dòng sông, thì con người như con thuyền, có lúc trôi dạt, có lúc vượt qua bao thác ghềnh sóng vỗ. Hành trình ấy không thể không có mồ hôi, máu và nước mắt, thấm đẫm nỗi đau thương, vỗ về nguồn hạnh phúc. Bao được – mất, hơn – thua, danh vọng và suy sụp vv…đè nặng lên kiếp người mong manh.
Có thể nói, bài thơ trên như bức thủy mặc, được vẽ bởi bàn tay của họa sĩ tài hoa. Khi ngắm tranh, cũng là lúc đọc được những gam màu chìm nổi. Âm thanh của nó tạo ra trường liên tưởng bất tận. Nhà thơ Minh Trí đã lập ngôn bằng cách thể hiện tài tình tính gợi đặc thù của thơ haiku. Cái hay của thơ là những kinh nghiệm vô giá nằm bên trong con chữ…
Sài Gòn tháng 11.2017
N.T.N
