Lời người chọn và dịch: Đã gần một năm rưỡi trôi qua, đại dịch Covid 19 vẫn lan tràn trên khắp thế giới, gieo rắc những cái chết kinh hoàng cho nhân loại, bất chấp những cố gắng không mỏi mệt của các nhà khoa học, y học, đội ngũ nhân viên y tế và các chính trị gia toàn cầu. Đã xuất hiện những khái niệm “giãn cách xã hội”, “cách ly xã hội” và những thuật ngữ chưa từng có trong ngôn ngữ chính trị: “ngoại giao vắc xin”, “chủ nghĩa dân tộc vắc xin”, “kỳ thị vắc xin”, “hộ chiếu vắc xin”… trên các diễn đàn chính trị và kinh tế cao nhất trên thế giới và khu vực. Thi ca là tấm gương phản chiếu cuộc sống, và haikư cũng không là biệt lệ. Tạp chí WORLD HAIKU 2021 No.17 đã giới thiệu 482 phiến khúc haiku (qua 32 ngôn ngữ) của 165 hajin đến từ 45 đất nước. Đọc Tạp chí World Haiku 2021 No 17, người dịch đã thống kê được 71 phiến khúc haikư (chiếm 14% số bài) về chủ đề đại dịch Covid 19 của 46 tác giả (gần 30%) có thơ đăng trong tạp chí, trong đó có 4 haijin Việt Nam. Vâng, haikư không chỉ ngân lên tiếng lòng và cảm xúc về “phong, hoa, tuyết, nguyệt”. Có lẽ từ đây trong “Từ điển quý ngữ haikư” sẽ có thêm những “quý ngữ” mới: “Đại dịch”, “Corona virus”, “Covid 19”, “khẩu trang”, “phong tỏa”, “cách ly”, “giãn cách xã hội” v.v và v.v.
People wearing a mask
In my sight
All year around
Ở nơi tôi ở
mọi người đeo khẩu trang
suốt cả năm trời
Aryo Asada, Japan
Apple blossoms
Clean air
From the lockdown
Hoa táo nở
không khí trong lành
từ ngày phong tỏa
Pasquale Asprea, Italy
Midst isolation
Beyond unseen barricade
Death everywhere
Trong lúc cách ly
bên kia trạm gác vô hình
cái chết khắp nơi
Mary Barnet, USA
Gone with the virus
One meter away from a human
But not a spring tree
Không còn con virus
cách ta hơn một mét
nhưng không là cây mùa xuân
Gorda Virginija Bendoraitiene, Lithuania
Corona virus
Old people in the park
Exercising
Virus corona
trong công viên
người già tập thể dục
Grant Caldwell, Australia
Isolated indoor
We discover and explore
Each other’s earthiness
Cách ly trong nhà
ta khám phá nhau
những điều trần tục
Michael Dudley, Canada
Sleepless night of Corona
I heard my heart
Striking the time
Corona đêm trắng
nghe tim mình
nổi trống nhịp thời gian
Tears in four corners of the world
Whole mankind
With mourning head bands
Bốn phương nhòe nước mắt
nhân loại cùng sông núi
chít khăn tang
Five continents
Rustle kiss
Through two face masks
Năm châu
những nụ hôn sột soạt
qua hai tầng khẩu trang
Đinh Nhật Hạnh, Việt Nam
Green surgical mask
the last memory
of a woman
Khẩu trang mầu xanh lá
ký ức cuối cùng
một người phụ nữ
Anica Gecic, Croatia
A morning ziczag
walk with my dog
our social distance
Gián cách xã hội
tôi đi dạo đó đây
với con chó
Letting the air out
he refuses to don
a mask
Để thở
anh ấy chối từ
không mang khẩu trang
Gail Goto, USA
It’s this virus
that freezes
The Liberty Status
Con virus này
đã làm chết cứng
Trạng thái Tự do
Harimakini, Japan
Quarantine
My son only friend’s
A melting snowman
Cách ly
người tuyết đang tan chảy
là bạn của con tôi
Pandemic
The alarming song of bird’s
At 4 am
Đại dịch
tiếng chim hót báo động
lúc bốn giờ sáng
Zornitza Harizanova, Bulgaria
Covid 19 spreading
Dolphins’s stress
No audience
Covid lan tràn
những chú cá heo khổ sở
không có người xem
This mask
Separates me
From the spring of plum blossoms
Cái khẩu trang này
gián cách tôi
với mùa xuân hoa mận nở
Hashow Hasegawa, Japan
Corona virus
Behind the glass stand
A naked mannequin in a mask
Corona virus
đằng sau cái tủ kính
con “ma nơ canh” trần truồng đeo khẩu trang
Adam Hlobus, Belarus
A small cicada is lying quietly
Hurts human pain
I hope corona will leave soon and fall will come
Chú ve con nằm im
đau nỗi đau nhân loại
mong corona qua mau, đón thu sang
Hồ Phương, Việt Nam
After 2020 New Year Spring
Shattered truth is still in the dark
Dr. Li Wenliang’s ribs
Sau Tết 2020
sự thật choáng váng vẫn chìm trong bóng tối
“chuyện bịa” của bác sĩ Lý Văn Lượng*
Hwang Li, China
Ghi chú: Bác sĩ Lý Văn Lượng, bác sĩ nhãn khoa Trung Quốc công tác tại Bệnh viện Vũ Hán. Ngày 30/12/2019 ông đã đăng lên mạng xã hội từ giường bệnh câu chuyện của chính mình, là người đầu tiên cảnh báo về virus corona. Ông đã bị triệu tập đến cơ quan Công an, bị điều tra và buộc tội là đã đưa ra các “bình luận sai lệch”. Ngày 30/1/2020 ông được chẩn đoán nhiễm coronavirus. Hơn 1 tháng sau, ông mất vào ngày 7/2/2020.
This Spring is cold
The epidemic Devil
Is newly crowned
Xuân này vẫn lạnh
con quỷ đại dịch
vừa mới lên ngôi
Covid 19
The globe becoming small
Rolls in my house
Covid 19
trái đất nhỏ lại
quay trong nhà tôi
An old man moan
The epidemic devil newly crowned
Makes cherry blossoms fall
Tiếng rên rỉ của người già
con quỷ đại dịch lên ngôi
hoa anh đào rụng rơi
Hideki Ishikura, Japan
Turning their backs to each other
Lovers cough
In rain
Quay lưng với nhau
đôi tình nhân nọ
ho trong cơn mưa
Yuki Kajiwara, Japan
The poorest doctor in the world has passed away
Doctor of the poor and disadvantaged
His name was Mohamed Mashally
Người thầy thuốc nghèo đã chết
bạn của những người cơ cực
Ông là Mohamed Mashally
Hello dear people
Those who survived the corona virus
Who has not yet time to die
Chào những ai sống sót
qua đại dịch corona
những người không có thời gian để chết
Rahim Karim, Kirghizistan
Early summer
The voices from the children
Stopped by their mask
Mùa hè đến sớm
những chiếc khẩu trang
bịt tiếng reo của đám trẻ
Natsuo Kougyoku, Japan
Quarantine
My warm pillow
For meditation
Cách ly
tôi ôm chiếc gối ấm
thiền định
Azi Kurder, Poland
With earnest pains
Trying social distancing:
Introvert is there
Với nỗi đau thống thiết
gắng giãn cách xã hội:
đấy chính là hướng nội
Santosh Kumar, India
With masks and gloves
Could God recognize us
At empty street
Khẩu trang và găng tay
liệu Thượng Đế có nhận ra ta
trên đường phố vắng ngắt
Alone at the street
Try to keep a distance
With my own shadow
Một mình trên phố
tôi cố cách ly
cái bóng của mình
Sergiy Kurbatov, Ukraine
Days of social distancing
Old books
Old friends
Ngày dài cách ly
những quyển sách cũ
thành bạn cố tri
Too long social distancing
Razors
Left somewhere
Cách ly quá lâu
chiếc dao cạo râu
để đâu không biết
Decaying tooth
Aching in pandemic
Where to find a dentist?
Chết tiệt chiếc răng sâu
nhức buốt trong mùa dịch
tìm nha sĩ ở đâu?
Lê Văn Truyền, Việt Nam
Covid nineteen spring
The fifty united states
No so united
Dịch Covid xuân 2019
Hợp chủng quốc 50 bang
đâu còn thống nhất
Priscilla Lignori, USA
Quarantine:
That second honeymoon
Long dreamed
Những ngày cách ly
tuần trăng mật thứ hai
ta hằng mong đợi
Strangers in the street
May be best friends
From the kindergarten
Những người lạ trên phố
không chừng là bạn thân
thời ta đi nhà trẻ
Franklin Magalhaes, Brazil
Humans miserable
New typed virus to us
New typed bombs
Loài người khốn khổ
những chủng virus mới
những loại bom mới
Without any wars
Without any weapons used
No humans at the end?
Không có chiến tranh
không có súng đạn
chẳng nhẽ không còn ai sống sót?
Crossing the boundaries
Medical team
Link to cooperate: final
Vượt qua bao biên giới
những đoàn thầy thuốc
hợp tác cùng nhau
Noriko Mizusaki, Japan
Ieri eram toti sănătosi
Pentru cine bat clopotele
de dimineată?
Hôm qua chúng ta còn mạnh khỏe
sáng nay
chuông nguyện hồn ai?
Vasile Mondovan, Romania
This window closed
The masked children
Crowed around it
Cửa sổ đóng rồi
đám trẻ đeo khẩu trang
tụ tập chung quanh
Chịaki Nagamine, Japan
There are
Countless red gates
I exist!
Khắp nơi nhan nhãn
barie mầu đỏ
tôi vẫn tồn tại
Ban’ya Natsuishi, Japan
Out to buy masks
Accompanying Mother
Who forgot words
Tôi đi cùng mẹ
tìm mua khẩu trang
mẹ quên tên gọi
Ousen, Japan
The lips become angry
To lockdown
Not understandable
Những đôi môi giận dữ
không thể hiểu nổi
sao phải lặng câm
Ram Kumar Panday, Nepal
Mother’s warm hands
Colourful face masks
Blue stiches
Ấm trên tay mẹ
chiếc khẩu trang sắc mầu
những mũi khâu xanh
Phan Phượng Uyên, Việt Nam
Isolation
Swallows the variety
Of our life
Cách ly xã hội
ta phải chấp nhận
một lối sống khác
Lilyana Raycheva, Bulgaria
Until the end of world
Lonely God
Giving a great yawn
Khi nhân loại chết hết
Thượng Đế cô đơn
chỉ ngồi ngáp dài
Izumi Sato, Japan
Corona days
I plant seeds for
Autumn harvest
Những ngày đại dịch
tôi gieo hạt giống
chờ vụ gặt mùa thu
Corona days
Blowing in and gone
With the wing
Những ngày đại dịch
hơi thở đến rồi đi
cuốn theo chiều gió
Downpour
All I have in hand
Is a mask
Mưa như trút nước
trong tay tôi
chỉ có chiếc khẩu trang
Kuniharu Shimizu, Japan
Dear Corona virus!
Which of us will win?
We human?
Virus Corona thân mến
ai sẽ chiến thắng
con người hay ngươi?
No symptoms
Good germs
Prevailing
Không triệu chứng
những chủng khuẩn
lan tràn
In human bodies
There are millions of germs
Both good ones and bad ones
Trong cơ thể ta
có triệu chủng vi khuẩn
cả tốt và xấu
Tadao Shimomiya, Japan
You should avoid by all means
The stone garden
Exposed to dust storms
Ta cách ly tất cả
những khu vườn đá
chỉ để hứng bụi mù
Fumiko Sotome, Japan
Summer mask
Looking up at a high-rise apartment
As a prison
Mùa hè mang khẩu trang
ngước nhìn tòa cao ốc
trông như một nhà tù
Mitsukage Suzuki, Japan
Too early
To talk about after Covid 19
Spring evening
Thật còn quá sớm
nói về hậu dịch
trong chiều xuân này
Shin’ichi Suzuki, Japan
Masked man
With vacant eyes
In the train
Trên tàu điện
người đàn ông mang khẩu trang
đôi mắt vô hồn
Only masks
Walking
On the scramble crossing
Những chiếc khẩu trang
qua lại
trên những ngã tư đông đúc
Akira Takenami, Japan
Empty city
A fiddler playing…
Silence
Thành phố trống rỗng
người chơi vĩ cầm…
tĩnh lặng
Zlatka Timenova, Portugal
Hoarding
no mask can cover
a man’s greed
Tích trữ làm gì
chẳng chiếc khẩu trang nào
che được kẻ tham lam
work from home
my dog take over
the keyboard
Làm việc ở nhà
con chó của tôi
nghịch cái bàn phím
sleepwalking
can’t find any vaccine
even in my dreams
Mộng du
tôi chẳng tìm được vaccine
ngay cả trong giấc mơ
Irish D. Torres, Philippines
I’m an animal
In danger to extinction
Coronavirus
Ta là một con thú
có nguy cơ tuyệt diệt
bởi virus corona
You will be just fine
If you mouth and your purse
Are always closed down
Bạn sẽ rất ổn
nếu miệng và ví tiền
luôn luôn đóng kín
Gyorgy Vermes, Hungary
Flying view of Wuhan
A bird is afraid of watching
No cats and no dogs walking across
Bay trên bầu trời Vũ Hán
chú chim sợ hãi
chẳng thấy chó, mèo qua lại
All industries and all people must win
Big GO match
Toward Covid 19
Các ngành công nghiệp và người dân
phải thắng con virus
trong trận đấu sống còn
Clad in sealing wear
Medical professional stand
In front of Covid war
Bọc kín trong bộ đồ bảo hộ
những y bác sĩ
đứng ở tuyến đầu cuộc chiến Covid
Ryuli Yamagishi, Japan
Night
The mask of fear
Disco music
Đêm
tiếng nhạc disco
che đi nỗi sợ hãi
Romano Zeraschi, Italy
They said the year
Of the rat would be good
I didn’t believe it
Họ nói năm Tý
rồi sẽ tốt lành
tôi không tin điều đó
Germina Melius, Saint Lucia